.

................Η αυξημένη κατανάλωση λαχανικών είναι μιά ισχυρότατη ασπίδα κατά του κορωνοιού..................Κοτέτσι:10 τετραγωνικά,σταύλο: 20 τετραγωνικά,κήπο: 100 τετραγωνικά,15 ρίζες ελιές κι ένα πηγαδάκι.Αυτά είναι που χρειάζονται για να αποκτήσουμε τη βάση για αυτάρκεια ...........Τουτη η γής θα προκόψει μόνο όταν ο άνθρωπος αποστασιοποιηθεί απο τη χρήση του χρήματος.Φαντάσου φίλε μου να έχεις λεφτά αλλά να έχουν χαθεί απο τη γή όλα τα ζώα,όλα τα ψάρια ,όλα τα πουλιά και όλα τα δέντρα και τα φυτά.Τότε τί θα μπορείς να αγοράσεις με τα λεφτά σου??.... . ............................ ........ ........ .. ......................... ........... ......

Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2013

Το μαρούλι και τα μυστικά του



Το μαρούλι (Lactuca sativa) είναι ένα από τα ευκο­λό­τερα στην καλ­λιέρ­γεια λαχα­νικά της κρύας σαι­ζόν και δεν του αρέ­σει η πολλή ζέστη. Αντέ­χει στις ελα­φρές παγω­νιές, αλλά ο ήλιος και οι ψηλές θερ­μο­κρα­σίες συνή­θως προ­κα­λούν τον σχη­μα­τι­σμό κοτσα­νιού με άνθη στο κέντρο του (σπό­ρια­σμα) και πικρή γεύση.
Η καλ­λιέρ­γεια του μαρου­λιού με μια ματιά
Περι­βαλ­λο­ντι­κές απαιτήσεις Δεν του αρέ­σει η πολλή ζέστη και αντέ­χει στις ελα­φρές παγωνιές
Ανα­με­νό­με­νος χρό­νος φυτρώματος 6–12 μέρες (το φύτρωμα είναι προ­βλη­μα­τικό όταν ο και­ρός είναι ζεστός)
Διάρ­κεια ζωής απο­θη­κευ­μέ­νων σπόρων 3 χρό­νια
Χρό­νος κατά προ­σέγ­γιση μεταξύ φύτευ­σης και συγκομιδής 8–12 εβδο­μά­δες, τα ρωμαϊκά μαρού­λια και οι “σαλάτες”6–8 εβδο­μά­δες, οι φυλ­λώ­δεις ποικιλίες
Καλ­λιέρ­γεια Μάλ­λον εύκολη, αν η φύτευση είναι σωστή και αν ποτί­ζο­νται συχνά
Υπάρ­χουν αρκε­τοί τύποι μαρου­λιού και κάθε τύπος περι­λαμ­βά­νει πολ­λές ποι­κι­λίες. Οι τρεις γνω­στό­τε­ροι στη χώρα μας τύποι μαρου­λιού είναι οι παρα­κάτω. Αυτό το άρθρο περι­γρά­φει την καλ­λιέρ­γεια του μαρου­λιού στο χώμα. Αν θέλετε να καλ­λιερ­γή­σετε μαρού­λια στη γλά­στρα, δείτε και το άρθρο μας Μαρού­λια στη γλά­στρα.
Ρωμαϊκά μαρού­λια

Τρυ­φερά και νόστιμα, πλού­σια σε βιτα­μί­νες Α και C, τα ρωμαϊ­κού τύπου μαρού­λια είναι πολύ δημο­φιλή στη χώρα μας.
Τα ρωμαϊκά μαρού­λια είναι δημο­φιλή για σαλά­τες και σάντουιτς, ιδιαί­τερα στη χώρα μας. Είναι ένα κομψό λαχα­νικό που τα φύλλα του σχη­μα­τί­ζουν ένα όρθιο, μακρουλό κεφάλι. Τα μαρού­λια αυτά χρειά­ζο­νται γύρω στις 70 μέρες για να φτά­σουν στην ωρι­μό­τητα. Τα φύλλα τους είναι πιο κατσαρά από τα φύλλα του φυλ­λώ­δους μαρου­λιού, αλλά τα εσω­τε­ρικά τους φύλλα είναι πολύ τρυ­φερά και νόστιμα. Αυτά τα μαρού­λια περιέ­χουν αξιό­λο­γες ποσό­τη­τες βιτα­μι­νών A και C και ασβεστίου.
Τα  ρωμαϊκά μαρού­λια ήταν γνω­στά στους αρχαί­ους Ρωμαί­ους ως μαρού­λια Καπ­πα­δο­κίας, αλλά αργό­τερα πήραν το σημε­ρινό τους όνομα. Αυτό συνέβη τον 14ο αιώνα, όταν οι Πάπες μετα­κό­μι­σαν στο Αβι­νιόν στη Γαλ­λία και το ρωμαϊκό μαρούλι καλ­λιερ­γή­θηκε στους παπι­κούς κήπους. Στην Αγγλία όμως το μαρούλι αυτό ονο­μά­ζε­ται μαρούλι της Κω, από το ελλη­νικό νησί. Ήταν επί­σης γνω­στό και δημο­φι­λές στην αρχαία Κίνα, όπου το έτρω­γαν ωμό ή μαγει­ρε­μένο. Μερι­κές τοι­χο­γρα­φίες σε αιγυ­πτια­κούς τάφους από το 4500 π.χ. παρου­σιά­ζουν ένα τύπο μαρου­λιού με μακριά φύλλα που δια­φέ­ρουν πολύ από το ρωμαϊκό μαρούλι.
Μαρού­λια “σαλάτα

Τα φύλλα του μαρου­λιού “σαλάτα” είναι πολύ τρυ­φερά κι έχουν μια ελα­φρώς γλυ­κιά γεύση.
Οι “σαλά­τες” είναι μικρά σε μέγε­θος μαρού­λια που σχη­μα­τί­ζουν ένα χαλαρό κεφάλι. Τα φύλλα τους, πλού­σια σε σίδερο, είναι τρυ­φερά και έχουν μια ελα­φρώς γλυ­κιά γεύση. Εάν οι θερ­μο­κρα­σίες κατά την ανά­πτυξη είναι ψηλές, οι “σαλά­τες” απο­κτούν πικρή γεύση. Για να φτά­σουν στην ωρί­μανση, χρειά­ζο­νται 55 έως 75 ημέρες.
Φυλ­λώδη μαρούλια

Με τρα­γανά φύλλα, πλού­σια σε βιτα­μίνη Α και C και ασβέ­στιο, τα φυλ­λώδη μαρού­λια καλ­λιερ­γού­νται εύκολα και ωρι­μά­ζουν σύντομα. Δεξιά στην εικόνα, μια ποι­κι­λία με κοκ­κι­νωπά φύλλα.
Είναι μια δημο­φι­λής κατη­γο­ρία μαρου­λιού και ίσως η ευκο­λό­τερη στην καλ­λιέρ­γεια. Έχει τρα­γανά ανε­ξάρ­τητα φύλλα, πλού­σια σε βιτα­μί­νες A και C και ασβέ­στιο και μεγα­λώ­νει συνε­χώς ολό­κληρη τη σαι­ζόν. Τα φυλ­λώδη μαρού­λια ωρι­μά­ζουν μεταξύ 45 και 60 ημε­ρών μετά τη φύτευση.
Όταν συγκο­μί­ζετε ένα φυλ­λώ­δες μαρούλι, μην κόβετε ολό­κληρο το φυτό. Κόψτε τα μεγα­λύ­τερα εξω­τε­ρικά φύλλα όταν φτά­σουν τα 10–12 εκα­το­στά σε μήκος. Εναλ­λα­κτικά, κόψτε κάθε δεύ­τερο φυτό περί­που 5 εκα­το­στά πάνω από το έδα­φος. Κατ’ αυτό τον τρόπο, τα εσω­τε­ρικά φύλλα θα συνε­χί­σουν να μεγα­λώ­νουν και θα μπο­ρείτε να έχετε δύο ή τρεις συγκο­μι­δές τη σαιζόν.
Οι περι­βαλ­λο­ντι­κές απαι­τή­σεις του μαρουλιού
Το μαρούλι ανα­πτύσ­σε­ται καλύ­τερα σε θερ­μο­κρα­σίες μεταξύ 13 και 18οC. Αν και μπο­ρεί να ανα­πτυ­χθεί σε πολ­λούς τύπους χώμα­τος, προ­τι­μάει τα πλού­σια αργι­λώδη χώματα με μεγάλη περιε­κτι­κό­τητα σε οργα­νι­κές ύλες. Το έδα­φος πρέ­πει να έχει καλή απο­στράγ­γιση. Τα βαριά χώματα μπο­ρούν να βελ­τιω­θούν με την προ­σθήκη καλο­χω­νε­μέ­νης κοπριάς ή/και κομπόστ. Όπως τα περισ­σό­τερα λαχα­νικά του κήπου, το μαρούλι προ­τιμά ελα­φρώς όξινο pH 6.0 έως 6.5.
Η καλύ­τερη θερ­μο­κρα­σία για να φυτρώ­σουν οι σπό­ροι είναι μεταξύ 15 και 27 οC. Οι ακα­τέρ­γα­στοι σπό­ροι δεν μπο­ρούν να φυτρώ­σουν σε θερ­μο­κρα­σίες πάνω από 35 οC. Γενικά είναι καλύ­τερα, αν μπο­ρεί κανείς να τους βρει, να χρη­σι­μο­ποιούμε σπό­ρους που έχουν υπο­στεί επε­ξερ­γα­σία με μυκη­το­κτόνο. Τα φυντά­νια του μαρου­λιού πρέ­πει να προ­στα­τεύ­ο­νται από τον άνεμο επειδή τα νεαρά φυτά χάνουν γρή­γορα την υγρα­σία τους όταν φυσάει.
Φύτευση κατευ­θείαν στο χώμα
Το πρώτο που πρέ­πει να απο­φα­σί­σετε είναι αν θα σπεί­ρετε τα μαρού­λια κατευ­θείαν στον κήπο ή αν θα μετα­φυ­τέ­ψετε φυντά­νια που είτε τα αγο­ρά­σατε είτε τα μεγα­λώ­σατε σε σπο­ρείο μέσα στο σπίτι ή την απο­θήκη σας. Τα μαρού­λια ανα­πτύσ­σο­νται καλά είτε έτσι είτε αλλιώς, αλλά αν τα ξεκι­νή­σετε σε σπο­ρείο θα μπο­ρείτε να έχετε περισ­σό­τε­ρες από μία σοδειές.

Οι σπό­ροι του μαρου­λιού είναι πολύ μικροί και χρειά­ζο­νται καλά προ­ε­τοι­μα­σμένο χώμα για να φυτρώ­σουν. Η καλύ­τερη θερ­μο­κρα­σία για το φύτρωμα των σπό­ρων είναι μεταξύ 15 και 27 βαθ­μών Κελσίου.
Οι σπό­ροι του μαρου­λιού είναι πολύ μικροί και γι’ αυτό είναι απα­ραί­τητο να προ­ε­τοι­μα­στεί καλά το χώμα. Οι μεγά­λοι σβώ­λοι χώμα­τος δεν επι­τρέ­πουν την καλή επαφή σπό­ρου και χώμα­τος κι έτσι πολ­λοί σπό­ροι δεν θα φυτρώ­σουν. Επί­σης, η δημιουρ­γία κρού­στας του χώμα­τος πάνω από τους φυτρω­μέ­νους σπό­ρους μπο­ρεί να δυσκο­λέ­ψει το ξεκί­νημα των φυτών, ιδίως στα βαριά, πηλώδη χώματα. Το πρό­βλημα αυτό λύνε­ται αν σκε­πά­σετε τους σπό­ρους με φυτό­χωμα για γλά­στρες αντί με χώμα του κήπου σας.
Οι σπό­ροι μπο­ρούν να φυτευ­τούν σε μονές σει­ρές ή να σπαρ­θούν σε πλα­τιές σει­ρές 30–40 εκα­το­στών. Σκε­πά­στε τους σπό­ρους με ένα περί­που εκα­το­στό χώμα­τος. Ποτί­στε προ­σε­κτικά αλλά καλά. Για να έχετε παρα­τε­τα­μέ­νες σοδειές, στον χώρο που έχετε προ­γραμ­μα­τί­σει για μαρού­λια φυτέψτε δια­δο­χικά κάθε μία ή δύο εβδο­μά­δες από λίγα μέχρι να καλυ­φθεί όλος ο χώρος.
Οι σει­ρές των μαρου­λιών πρέ­πει να απέ­χουν 45 εκα­το­στά για τα φυλ­λώδη μαρού­λια και 60 εκα­το­στά για τους άλλους τύπους. Συνή­θως, ο καλύ­τε­ρος τρό­πος για να εξα­σφα­λί­σουμε σωστές απο­στά­σεις είναι το αραί­ωμα των φυντα­νιών. Τα φυλ­λώδη μαρού­λια πρέ­πει να έχουν απο­στά­σεις μεταξύ τους 10–15 εκα­το­στά, ανά­λογα με το μέγε­θός τους. Τα ρωμαϊκά μαρού­λια και οι “σαλά­τες” πρέ­πει να απέ­χουν το ένα από το άλλο 15–25 εκατοστά.
Μια οργα­νική εδα­φο­κά­λυψη θα βοη­θή­σει να δια­τη­ρεί­ται η θερ­μο­κρα­σία, να περιο­ρι­στούν τα ζιζά­νια και να μένει δρο­σερό το χώμα. Αν τα ζιζά­νια είναι πρό­βλημα, είτε ξερι­ζώ­στε τα με το χέρι είτε σκα­λί­στε τα επι­φα­νειακά για να μη βλά­ψετε τις ρίζες των μαρου­λιών. Για να περιο­ρι­στεί το σπό­ρια­σμα κατά τη ζεστή σαι­ζόν, σχε­διά­στε τον κήπο σας έτσι ώστε τα μαρού­λια να βρί­σκο­νται στη σκιά ψηλό­τε­ρων λαχα­νι­κών, όπως τομά­τες και καλαμπόκι.
Φύτευση σε σπορείο

Μπο­ρείτε να χρη­σι­μο­ποι­ή­σετε δίσκους σπο­ράς από το εμπό­ριο ή ακόμα και παλιές αυγο­θή­κες για οικονομία.
Αν επι­λέ­ξετε τη λύση της μετα­φύ­τευ­σης, φυτέψτε τους σπό­ρους στο σπο­ρείο 4 έως 6 εβδο­μά­δες προ­τού ζεστα­θεί έξω το έδα­φος. Αυτό θα δώσει την ευκαι­ρία στους σπό­ρους να φυτρώ­σουν πριν μαλα­κώ­σει έξω το χώμα και να είναι έτσι έτοιμα τα φυντά­νια πιο νωρίς. Σκορ­πί­στε ομοιό­μορφα τους σπό­ρους στα γλα­στρά­κια του δίσκου σπο­ράς και με τα δάχτυλά σας πιέ­στε τους ελα­φρά μέσα στο φυτόχωμα.
Γνω­ρί­ζο­ντας τις περι­βαλ­λο­ντι­κές συν­θή­κες στην περιοχή σας και το πόσο προ­φυ­λαγ­μέ­νος από τις και­ρι­κές συν­θή­κες είναι ο κήπος σας, μπο­ρείτε να πει­ρα­μα­τι­σθείτε και με φύτευση σε σπο­ρείο περί τα τέλη του καλο­και­ριού ή και αργό­τερα ώστε να έχετε και φθι­νο­πω­ρι­νές ή χει­μω­νιά­τι­κες σοδειές.
Τα φυντά­νια σας μπο­ρούν να φυτευ­τούν σε δίσκους σπο­ράς από το εμπό­ριο ή να φτιά­ξετε δικούς σας δίσκους από παλιές αυγο­θή­κες. Γεμί­στε τους δίσκους σπο­ράς μέχρι 1,5 εκα­το­στό από το χεί­λος με φυτό­χωμα ή κάποιο άλλο μείγμα φύτευ­σης. Πριν σπεί­ρετε, μου­σκέψτε ελα­φρά το φυτό­χωμα με λίγο νερό. Δεν χρειά­ζε­ται κάποιο λίπα­σμα σ’ αυτό το στά­διο επειδή οι σπό­ροι περιέ­χουν τις θρε­πτι­κές ουσίες που χρειά­ζο­νται για να φυτρώσουν.
Τοπο­θε­τή­στε τον δίσκο σπο­ράς σε ένα ηλιό­λου­στο παρά­θυρο και κρα­τή­στε το φυτό­χωμα υγρό καθ’ όλη τη διάρ­κεια του φυτρώ­μα­τος. Αν το αφή­σετε να στε­γνώ­σει, οι σπό­ροι μπο­ρεί να μη φυτρώ­σουν. Την πρώτη εβδο­μάδα, σκε­πά­στε τον δίσκο με μια εφη­με­ρίδα μέχρι ότου πετά­ξουν οι σπό­ροι. Κρα­τάτε και την εφη­με­ρίδα υγρή συνε­χώς και αφαι­ρέ­στε την όταν αρχί­σουν να εμφα­νί­ζο­νται τα φύτρα. Το ζήτημα της υγρα­σίας των σπό­ρων χρειά­ζε­ται προ­σοχή. Μην πνί­γετε στο νερό τους σπό­ρους γιατί μπο­ρεί να μην πετάξουν.

Μαρού­λια μετα­φυ­τευ­μένα στον κήπο. Στο βάθος φαί­νε­ται μια νεώ­τερη φουρ­νιά μαρουλιών.
Μετα­φύ­τευση. Σε καλά προ­ε­τοι­μα­σμένο χώμα (βλ. παρα­πάνω) μετα­φυ­τέψτε τα φυντά­νια σας κάνο­ντας τρύ­πες σε σει­ρές. Οι τρύ­πες πρέ­πει να είναι αρκετά βαθιές ώστε να χωράνε ολό­κληρη τη ριζική μπάλα. Οι απο­στά­σεις μεταξύ τους πρέ­πει να είναι 10–15 εκα­το­στά για τα φυλ­λώδη μαρού­λια, ανά­λογα με το μέγε­θός τους, και 15–25 εκα­το­στά για τα ρωμαϊκά μαρού­λια και τις “σαλά­τες”. Η αφαί­ρεση του φυντα­νιού από τον δίσκο σπο­ράς πρέ­πει να γίνε­ται απαλά και το φυντάνι να τοπο­θε­τεί­ται κατευ­θείαν στην έτοιμη τρύπα. Με τα δάχτυλά σας, πατή­στε ελα­φρά το χώμα γύρω από τις ρίζες έτι ώστε τα φυντά­νια να μεί­νουν όρθια. Ποτί­στε καλά, αλλά μην πνί­ξετε τα φυντά­νια. Χρη­σι­μο­ποι­ή­στε ποτι­στήρι ή σωλήνα με τρυ­πητό στόμιο.
Για να έχετε περισ­σό­τε­ρες σοδειές, μετά τη μετα­φύ­τευση σπεί­ρετε επι­πλέον μαρού­λια σε άλλο σημείο του κήπου. Τα μαρού­λια αυτιά θα βγουν αργό­τερα από τα μετα­φυ­τευ­μένα κι έτσι η καλ­λιερ­γη­τική περί­ο­δος θα είναι πιο παρα­τε­τα­μένη. Για τη σπορά τους, ακο­λου­θή­στε τις οδη­γίες για φύτευση κατευ­θείαν στο χώμα (βλ. παραπάνω).
Λίπανση
Το ριζικό σύστημα του μαρου­λιού είναι περιο­ρι­σμένο κι αυτό επι­βάλ­λει τη σωστή παροχή υγρα­σίας και θρε­πτι­κών ουσιών για να εξα­σφα­λι­στεί καλή ανά­πτυξη. Πριν από τη σπορά, ρίξτε 1,5 κιλό λίπα­σμα 5–10-10 ανά 10 τετρα­γω­νικά μέτρα (δείτε το άρθρο μας Η λίπανση του κήπου σας για να δείτε τι σημαί­νει ο τρι­πλός αριθμός).
Κατά την περί­οδο ανά­πτυ­ξης, ρίξτε μια μόνο φορά δίπλα στα φυτά μισό κιλό νιτρική αμμω­νία (λίπα­σμα 33–0-0) ανά 10 μέτρα σει­ράς μαρου­λιών ή ένα κιλό νιτρικό ασβέ­στιο (λίπα­σμα 15–0-0) ανά 10 μέτρα σει­ράς μαρου­λιών. Αν το χώμα του κήπου είναι αμμου­δερό ή αν βρέ­ξει πολύ, μάλ­λον θα χρεια­στεί να ξανα­ρί­ξετε λίπα­σμα. Το άζωτο (νίτρο) είναι πολύ σημα­ντικό για να μπο­ρούν αυτά τα φυτά να δώσουν βαθυ­πρά­σινα φυλ­λώ­ματα καλής ποιότητας.
Πότι­σμα
Τα μαρού­λια θέλουν συχνό πότι­σμα για να υπάρ­χει ομοιό­μορφη υγρα­σία κατά την περί­οδο της ανά­πτυ­ξής τους. Το πότι­σμα πρέ­πει να γίνε­ται το πρωί ώστε τα φύλλα να έχουν στε­γνώ­σει πριν πέσει η νύχτα. Ρίξτε όσο νερό χρειά­ζε­ται για να υγραν­θεί το χώμα σε βάθος 15 εκα­το­στών. Αν το πότι­σμα είναι πιο επι­φα­νειακό, το ριζικό σύστημα των μαρου­λιών δεν θα πάει αρκετά βαθιά και τα φυτά δεν θα είναι πολύ ζωηρά. Η πιο κρί­σιμη περί­ο­δος για το πότι­σμα είναι κατά την αρχική ανά­πτυξη των φυτών. Το μυστικό είναι η στα­θερή και ομοιό­μορφη παροχή υγρασίας.
Συγκο­μιδή

Η σωστή στιγμή συγκο­μι­δής είναι όταν τα μαρού­λια φτά­σουν στο πλή­ρες μέγε­θός τους, αλλά τα φύλλα τους είναι ακόμα τρυ­φερά. Η καλύ­τερη ώρα συγκο­μι­δής είναι νωρίς το πρωί.
Όταν τα φύλλα των μαρου­λιών σας δεί­χνουν αρκετά ώριμα – μοιά­ζουν με τα φύλλα των μαρου­λιών αγο­ρά­ζετε από τον μανάβη – τότε είναι έτοιμα για τι τρα­πέζι. Τα ξεκολ­λάτε από το φυτό κι έτσι τα κεντρικά φύλλα μπο­ρούν να συνε­χί­σουν να μεγα­λώ­νουν. Ύστερα από λίγες εβδο­μά­δες ολό­κληρο το φυτό θα είναι ώριμο, οπότε μπο­ρείτε να το κόψετε (δύο-τρεις πόντους πάνω από το χώμα) ή να το ξερι­ζώ­σετε. Η καλύ­τερη ώρα για συγκο­μιδή είναι νωρίς το πρωί.
Εκείνο που πρέ­πει να προ­σέ­ξετε είναι αφ’ ενός τα μαρού­λια να έχουν φτά­σει στο πλή­ρες μέγε­θός τους αφ’ ετέ­ρου να είναι τρυ­φερά. Αν τα αφή­σετε να παρα-ωριμάσουν, τότε γίνο­νται πικρά σκληρά. Καθώς τελειώ­νει η καλ­λιερ­γη­τική περί­ο­δος και ο και­ρός είναι ζεστός, το μαρούλι αρχί­ζει να σπο­ριά­ζει. Βγά­ζει στο κέντρο του ένα βλα­στό με άνθη. Αν δεν θέλετε να μαζέ­ψετε δικούς σας σπό­ρους, ξερι­ζώ­στε τα σπο­ρια­σμένα μαρού­λια και ρίξτε τα στο σωρό του κομπόστ (http://​www​.kevio​.gr/​g​a​r​d​e​n​/​f​e​r​t​i​l​i​z​e​r​s​-​c​o​m​p​o ​s​t​-​m​u​l​c​h​/​c​o​m​p​o​s​t​-​w​h​a​t​-​h​ow/) σας – αν τα αφή­σετε στο παρ­τέρι, μπο­ρεί να προ­σελ­κύ­σουν έντομα και ασθένειες.
– Πόσο αντέ­χουν τα μαρού­λια στο ψυγείο; Αν δεν τα κατα­να­λώ­σετε αμέ­σως, τα μαρού­λια μπο­ρούν να απο­θη­κευ­τούν στο ψυγείο. Τοπο­θε­τή­στε τα σε μια πλα­στική σακούλα για τρό­φιμα μαζί με μερι­κές χαρ­το­πε­τσέ­τες για να τρα­βούν την υγρα­σία. Κατ’ αυτό τον τρόπο μπο­ρούν να αντέ­ξουν μέχρι δέκα μέρες ή και περισσότερες.
– Τα μαρού­λια μου είναι πικρά. Τί μπορώ να κάνω; Αν ο και­ρός είναι ζεστός κι έχουν αρχί­σει να σχη­μα­τί­ζο­νται οι βλα­στοί με τα άνθη, τότε τα μαρού­λια πικραί­νουν. Κόψτε τα αμέ­σως, πλύ­ντε τα και απο­θη­κεύ­στε τα στο ψυγείο για μερι­κές ημέ­ρες. Το μεγα­λύ­τερο μέρος της πικρά­δας θα χαθεί.
– Τα μαρού­λια μου έχουν μαρα­θεί. Μπορώ να τα φρε­σκάρω; Πλύ­ντε τα με κρύο νερό, τινάξτε τα καλά μέχρι να φύγει το πολύ νερό, τοπο­θε­τή­στε τα σε μια πλα­στική σακούλα για τρό­φιμα και βάλτε τα για 12 ώρες στο ψυγείο.
 Η δια­τρο­φική αξία των μαρουλιών
Η δια­τρο­φική τους αξία εξαρ­τά­ται από την ποι­κι­λία. Γενικά, τα μαρού­λια προ­σφέ­ρουν μικρές ποσό­τη­τες φυτι­κών ινών, κάποιους υδα­τάν­θρα­κες, λίγη πρω­τε­ΐνη και κάποια ίχνη λίπους. Πάντως, τα πιο σημα­ντικά συστα­τικά τους είναι η βιτα­μίνη Α και το κάλιο. Η βιτα­μίνη Α προ­έρ­χε­ται από τη βήτα καρο­τίνη, της οποίας το κιτρινο-πορτοκαλί χρώμα είναι κρυμ­μένο από το πρά­σινο χρώμα της χλω­ρο­φύλ­λης. Μέσα στο ανθρώ­πινο σώμα, η βήτα καρο­τίνη μετα­τρέ­πε­ται σε βιτα­μίνη Α. Όσο πιο βαθυ­πρά­σινο είναι το χρώμα των μαρου­λιών, τόσο περισ­σό­τερη βήτα καρο­τίνη περιέχουν.
Σύμ­φωνα με τους ειδι­κούς επι­στή­μο­νες, οι τρο­φές που είναι πλού­σιες σε βιτα­μί­νες Α και C (αντιο­ξει­δω­τικά) προ­σφέ­ρουν προ­στα­σία ενα­ντίον ορι­σμέ­νων μορ­φών καρ­κί­νου. Μαζί με άλλα φυτο­χη­μικά, τα αντιο­ξει­δω­τικά μειώ­νουν τον κίν­δυνο του καρ­κί­νου του ανα­πνευ­στι­κού συστή­μα­τος και των εντέρων.
Εχθροί και προ­βλή­ματα του μαρουλιού
Το μαρούλι είναι ένα εύκολα λαχα­νικό, αλλά χρειά­ζε­ται προ­σοχή στην καλιέρ­γειά του. Χρειά­ζε­ται προ­στα­σία από τους μύκη­τες (μού­χλες), τα έντομα, τους γυμνο­σά­λια­γκες και τα που­λιά. Εξί­σου σημα­ντικό είναι βέβαια να μην υπάρ­ξουν εμπό­δια που θα στα­μα­τή­σουν την ομαλή ανά­πτυξη του φυτού.
Μύκη­τες. Αν και θεω­ρη­τικά μπο­ρούν να εμφα­νι­στούν πολ­λές ασθέ­νειες στα μαρού­λια, οι πιο συνη­θι­σμέ­νες είναι οι δύο μυκη­τιά­σεις που περι­γρά­φουμε εδώ. Αν ο και­ρός είναι υγρός και κρύος, τα μαρού­λια μπο­ρεί να προ­σβλη­θούν από μύκη­τες. Μια τέτοια περί­πτωση  (Bremia lactucae) είναι να εμφα­νι­στούν κιτρι­νωπά σημά­δια ανά­μεσα στις φλέ­βες των παλαιό­τε­ρων φύλ­λων, ενώ στο κάτω μέρος των φύλ­λων παρου­σιά­ζο­νται υπό­λευ­κες μου­χλια­σμέ­νες περιο­χές. Τα προ­σβε­βλη­μένα σημεία κάποια στιγμή γίνο­νται καφέ και πεθαίνουν.

Αρι­στερά, Bremia lactucae: Κιτρι­νωπά στίγ­ματα εμφα­νί­ζο­νται ανά­μεσα στις φλέ­βες των φύλ­λων. Στην κάτω πλευρά του φύλ­λου δημιουρ­γού­νται υπό­λευ­κες μου­χλια­σμέ­νες περιο­χές.
Δεξιά, Botrytis cinerea: Προ­σβάλ­λει το φυτό από τα σημεία τραυ­μα­τι­σμού του και προ­κα­λεί ένα καφε-κόκκινο σάπι­σμα που φτά­νει στην καρ­διά του μαρου­λιού και το μαραίνει.
Όταν καλ­λιερ­γείτε τα μαρού­λια (π.χ. σκά­λι­σμα) πρέ­πει να προ­σέ­χετε μην τα τραυ­μα­τί­σετε. Ένας δια­φο­ρε­τι­κού τύπου μύκη­τας (Botrytis cinerea) μπο­ρεί να προ­σβά­λει το φυτό μέσα από τα σημεία τραυ­μα­τι­σμού του δημιουρ­γώ­ντας σ’ αυτά τα σημεία μάζες γκρί­ζας μού­χλας. Ο μύκη­τας αυτός προ­κα­λεί ένα καφε-κόκκινο σάπι­σμα, που φτά­νει στην καρ­διά του μαρου­λιού και το μαραί­νει. Είναι ένα σύνη­θες πρό­βλημα την άνοιξη και το φθι­νό­πωρο, όταν οι και­ρι­κές συν­θή­κες είναι ευνοϊ­κές γι’ αυτό.
Και στις δύο περι­πτώ­σεις, αφαι­ρέ­στε τα προ­σβε­βλη­μένα φύλλα αμέ­σως μόλις τα προ­σέ­ξετε ή ξερι­ζώ­στε ολό­κληρα τα προ­σβε­βλη­μένα φυτά αν η ασθέ­νεια έχει προ­χω­ρή­σει. Και ψεκά­στε τα υπό­λοιπα μαρού­λια με κάποιο φάρ­μακο που θα σας δώσει ο γεω­πό­νος ή το κατά­στημα γεωρ­γι­κών εφο­δίων. Το καλύ­τερο απ’ όλα είναι να λάβετε προ­κα­τα­βο­λικά τα μέτρα σας που θα περιο­ρί­σουν τις μυκητιάσεις.
  • Προ­σέ­χετε να μην τραυ­μα­τί­ζετε τα φυτά κατά το σκάλισμα.
  • Περιο­ρί­στε όσο γίνε­ται το βρέ­ξιμο των φύλ­λων – ποτί­ζετε το πρωί ώστε να έχουν στε­γνώ­σει μέχρι το απόγευμα.
  • Οι μεγα­λύ­τε­ρες απο­στά­σεις μεταξύ των φυτών θα βοη­θή­σουν – ιδίως κατά τις πιο υγρές επο­χές, την άνοιξη και το φθινόπωρο.
  • Κάνετε τακτικό ξεχορτάριασμα.
  • Μη ρίχνετε τα προ­σβε­βλη­μένα φύλλα και φυτά στο σωρό του κομπόστ.
  • Καλ­λιερ­γή­στε σε υψω­μένα παρ­τέ­ρια.
  • Κάνετε αμει­ψι­σπορά (εναλ­λαγή καλ­λιερ­γειών – κάθε σαι­ζόν φυτεύ­ετε σε δια­φο­ρε­τικό σημείο του κήπου τα μαρού­λια σας).
Μελί­γκρα των ριζών

Εκα­το­ντά­δες γκρί­ζες μελί­γκρες έχουν εγκα­τα­στα­θεί στη ρίζα ενός μαρουλιού.
Υπάρ­χει το ενδε­χό­μενο τα μαρού­λια σας να προ­σβλη­θούν από μελί­γκρα των ριζών. Πρό­κει­ται για γκρί­ζες μελί­γκρες που εγκα­θί­στα­νται στις ρίζες και δημιουρ­γούν αποι­κίες. Τα φυτά μαρα­ζώ­νουν και μαραί­νο­νται. Η αντι­με­τώ­πιση αυτής της μελί­γκρας απαι­τεί το ξερί­ζωμα και την κατα­στροφή των προ­σβε­βλη­μέ­νων φυτών και χρήση κάποιου ασφα­λούς σκευά­σμα­τος που ίσως βρείτε στα κατα­στή­ματα γεωρ­γι­κών εφο­δίων. Μη ρίχνετε τα ξερι­ζω­μένα φυτά στο σωρό του κομπόστ.
Πρά­σινη μελί­γκρα. Όπως και πολλά άλλα φυτά του κήπου σας, η πρά­σινη μελί­γκρα μπο­ρεί να προ­σβά­λει και τα μαρού­λια σας αδυ­να­τί­ζο­ντάς τα, παρα­μορ­φώ­νο­ντας τα φύλλα τους και γεμί­ζο­ντάς τα με την κολ­λώδη ουσία που εκκρί­νουν οι μελί­γκρες. Τα μαρού­λια τελικά δεν τρώ­γο­νται. Μόλις εμφα­νι­στεί η πρά­σινη μελί­γκρα, αντι­με­τω­πί­στε την με κάποιο ασφα­λές παρα­σκεύ­α­σμα που θα βρείτε σε κατα­στή­ματα γεωρ­γι­κών εφοδίων.
Γυμνο­σά­λια­γκες.

Οι γυμνο­σά­λια­γκες κάνουν πάρτυ στα μαρούλια!
Οι γυμνο­σά­λια­γκες μπο­ρούν να προ­κα­λέ­σουν κατα­στροφή στο λαχα­νό­κηπό σας και όχι μόνο στα μαρού­λια σας. Κατα­τρώνε τα φύλλα και τα μαρού­λια είναι για πέταμα. Η αντι­με­τώ­πισή τους μπο­ρεί να γίνει με πολ­λούς τρό­πους, π.χ.:
  • Μπείτε στον λαχα­νό­κηπό σας τη νύχτα με ένα φακό και μαζέψτε με το χέρι όλους τους γυμνο­σά­λια­γκες που θα βρείτε – αν τους σιχαί­νε­στε, φορέ­στε γάντια κήπου. Ρίξτε τους σε ένα κουτί που περιέ­χει αλάτι. Αν χρειά­ζε­ται, ξανα­κά­ντε το ύστερα από μερι­κές νύχτες.
  • Τοπο­θε­τή­στε εμπό­δια γύρω από τα φυτά, κάτι που δυσκο­λεύει τα σαλι­γκά­ρια να γλι­στρή­σουν πάνω του – π.χ. τσό­φλια αυγών ή άμμο.
  • Αν βρείτε, χρη­σι­μο­ποι­ή­στε δολώ­ματα για σαλι­γκά­ρια. Εδώ χρειά­ζε­ται προ­σοχή γιατί μπο­ρεί να προ­σελ­κύ­σουν και χρή­σιμα ζώα.
  • Πηγή>kevio.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου